Ο αξεπέραστος Γιάννης Σπάθας
ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΙΘΑΡΙΣΤΕΣ που έδωσαν ή δίνουν τον καλύτερο τους εαυτό όλα αυτά τα χρόνια παίζοντας rock, blues και jazz.
Γράφει ο Γιάννης Αλεξίου
Η ιστορία των Ελλήνων κιθαριστών αρχίζει να ξετυλίγεται από τον Δημήτρη Μπελιγιάννη των MGC που πρωτόπαιξαν Hendrix και Cream μαζί με δικά τους τραγούδια, τον Αλέκο Καρακαντά των Juniors, We Five, Axis και τον ογκόλιθο Γιάννη Σπάθα, πρωτοπόρους του rock στην Ελλάδα στον Ηλία Ζάικο, Ανδρέα Γκομόζια, Νίκο Ντουνούση και τον Γιώργο Κρομμύδα σε blues και jazz παιξίματα αντίστοιχα.
Οι κιθαρίστες που είχαν προκαλέσει αίσθηση για το παίξιμό τους στην εποχή τους μαζεύοντας πολύ κόσμο ν' ακούσουν το ιδιαίτερο παίξιμό τους ήταν ο Λάκης Ζώης, ο μόνος που έπαιζε σαν τον McLaughlin, ήχος πρωτόγνωρος τότε, πρωτοπόρος της fusion, μέλος των θρυλικών Sphinx στο δεύτερο δίσκο τους (1980).
Ο Τζίμης Βατικιώτης με τους S.O.S Band στα ροκ κλαμπ της Πλάκας, όπoυ έπαιζε πρωτότυπα κομμάτια με την ίδια δεξιοτεχνία όπως φερειπείν ο Mark Knopfler των Dire Straits εντυπωσιάζοντας ακόμη και Εγγλέζους τουρίστες ! Ο πρώτος μουσικός που απαίτησε ένα χιλιάρικο το βράδυ και το πήρε ! Τα ξημερώματα, σύμφωνα με μαρτυρίες, τάιζε τα άλογα στον Ιππόδρομο, έτρεφε μεγάλη αγάπη για τα άλογα. Εδώ και πολλά χρόνια, από την rock εκείνη εποχή ζει στην Αγγλία κι έχει το δικό του κλαμπ "Jimmy The Greek", όπου παίζει μουσική.
Αλλά και ο Ζωρζ Πιλαλί που τότε στα 70ς ήταν ένας εκπληκτικός blues κιθαρίστας, όταν δεν έπαιζε κανείς ακόμη blues στην Ελλάδα. έτρεχε ο κόσμος να τον δει. Φυσικά όταν "έσκασε" ο Γιάννης Σπάθας με τους Persons αρχικά και μετά με τους Socrates Drank The Conium όλοι έμειναν άφωνοι με το παίξιμό του, ο μόνος που έπαιζε τόσο αξιοπρεπώς Hendrix !
Οι πιο μεγάλοι rock κιθαρίστες μετά τον Σπάθα υπήρξαν ο Κωνσταντινουπολίτης Δήμης Παπαχρήστου ένα πηγαίο ταλέντο με φαντασία στο παίξιμό του και πολλές μουσικές ιδέες που ποτέ όμως δεν ηχογράφησε παραμένοντας ένας σπουδαίος session μουσικός που αναλώθηκε παίζοντας με μουσικούς σαν τον Χρήστο Κυριαζή. Ευτύχησε να τον έχει μαζί του στους Ακρίτας, αλλά και στη σόλο πορεία ο επιστήθιος φίλος του Σταύρος Λογαρίδης με τον οποίον ήρθε μαζί από την Πόλη στην Ελλάδα.
Άλλος προικισμένος rock μουσικός ο Γιάννης Δρόλαπας που έπαιξε στις Μουσικές Ταξιαρχίες στην αρχική σύνθεσή τους και στους Vavoura Band του Τζώννυ Βαβούρα. Σεμνός μουσικός με απεριόριστες δυνατότητες.
Πολύ γερός "παίκτης" και ο Τέρρυ Παπαντίνας που έφυγε πρόσφατα και άφησε το σημάδι του με τους Bicycle, αλλά φυσικά η φήμη του παιξίματος της κιθάρας του στις live εμφανίσεις με περιστασιακά σχήματα σε μια εποχή που οι Έλληνες έτρεχαν στο Σπόρτινγκ και στο Κύτταρο θα τον θυμούνται για πάντα. Επίσης ο Πέτρος Σκούταρης των Sharp Ties και στις σόλο εμφανίσεις του κυρίως στο κλαμπ του "Graffitti". Ήταν πολύ καλός ροκ κιθαρίστας !
Τον Ηρακλή Τριανταφυλλίδη τον βλέπουμε μέχρι σήμερα περιστασιακά σε live σε μικρούς χώρους με τη "νέα" Λερναία Ύδρα" το θρυλικό αυτό σχήμα, στο οποίο σήμερα συμμετέχει και η κόρη του Ειρήνη, όμως ήταν ο αγαπημένος των φοιτητών την εποχή που έκανε το αξιομνημόνευτο διπλό δίσκο "Σε Άλλους Κόσμους" όπου ο κόσμος γέμιζε όχι μόνο τις φοιτητικές εκδηλώσεις, αλλά και τα rock κλαμπ στην Πλάκα για να τον ακούσει. Αυθεντικός ρόκερ με παίξιμο επιπέδου που τον κατατάσσει στους καλύτερους κιθαρίστες που έβγαλε αυτή η χώρα με ένα δικό του ψυχεδελικό και αέρινο ήχο.
Αργότερα εμφανίστηκαν και άλλοι σημαντικοί κιθαρίστες που αφοσιώθηκαν σε αυτό που έκαναν χωρίς να επιζητούν την εμπορική επιτυχία, όπως ο Ηλίας Ζάικος με τους Blues Gang αρχικά συνυπάρχοντας με ένα άλλο εξαιρετικό κιθαρίστα τον Νίκο Ντουνούση και τους Blues Wire από τη Θεσσαλονίκη, που όπως και ο Αθηναίος κιθαρίστας – τραγουδιστής Ανδρέας Γκομόζιας που μετά από μια σειρά ευκαιριακά σχήματα αναδύθηκε από τους Blues Family, του σπουδαίου πιανίστα και χαμοντίστα Γιάννη Μόνου και αργότερα σχημάτισε τους Drifting Around στα 90ς, ενώ εδώ και 8 χρόνια έχει σχηματίσει τους Blues Revenge. Σήμερα ψάχνει τον ήχο τους πέραν από το blues-rock.
Ενίοτε παίζουν μαζί οι Ζάικος – Ντουνούσης σε ακουστικά κυρίως σετ, ενώ πρόσφατα είχαμε και μια μοναδική εμφάνιση των Blues Wire με την αρχική ηλεκτρική σύνθεσή τους στο Ίλιον και στο Park Festival. O Νίκος Ντουνούσης επίσης σπουδαίος κιθαρίστας είναι πιο κοντά στον ήχο του Stevie Ray Vaughan και γνωρίζει επίσης πολύ καλά τα μυστικά του blues.
Πάλι πίσω στα 70ς να θυμηθούμε τους κιθαρίστες Νίκο Δαπέρη, Τάκη Ανδρούτσο, Γιάννης Κιουρτσόγλου των Πελόμα Μποκιού οι οποίοι παρουσίασαν στην Ελλάδα τον ήχο των Santana μέσα από τις δικές τους συνθέσεις. Ακολούθησαν πολύπλευρη καριέρα στην μουσική.
Ιστορική φιγούρα και ο Βασίλης Πετρίδης των Απροσάρμοστων του Παύλου Σιδηρόπουλου, που δεν πρόλαβε να αναπτύξει τις συνθετικές του ικανότητες, αφήνοντας πίσω μόνο τρία τραγούδια. Φυσικά και ο κιθαρίστας Οδυσσέας Γαλανάκης έχει συμβάλλει με το παίξιμό του στη διαμόρφωση του ήχου των Απροσάρμοστων από την εποχή του Παύλου.
Στην jazz έχουμε το ιδιαίτερο παίξιμο μουσικών όπως ο Τάκης Μπαρμπέρης με πολλές ιδέες και επιρροές από τη world μουσική και κυρίως την ινδική, ο Κώστας Μπαλταζάνης στους Iasis με ένα πολύ ενδιαφέρον αργόσυρτο παίξιμο, ενώ τα τελευταία χρόνια ζει και δημιουργεί στην Αμερική, o Γιώτης Σαμαράς στην Trilogia του Γιώργου Τρανταλίδη, ασφαλώς ένας πολύπειρρος κιθαρίστας που έχει δώσει πολλά. ο Γιώργος Κρομμύδας με αρκετές rock επιρροές που ψάχνει τον ήχο του και τελευταία παίζει και Django Reinhardt, αλλά και ο Δημήτρης Ζαφειρέλης που έχει εκδώσει και παρτιτούρες και κουβαλά πολλές επιρροές από την rock ως την bossa nova.
Από την λεγόμενη εναλλακτική σκηνή κυρίως ήταν ομαδικό σύνολο και είχε περάσει πια η εποχή του "ήρωα της κιθάρας" και δεν μπορώ να πω ότι ξεχωρίζουν ιδιαίτερα κάποιοι κιθαρίστες, αλλά σίγουρα υπάρχουν γκρουπ που ξεχωρίζει η ήχος τους. Θα αναφέρω τον Αντώνη Δημητρίου των Ενδελέχεια που πάντα έψαχναν τον ήχο κι έφτασαν σε ένα ενδιαφέρων σημείο επηρεασμένοι κυρίως από την βρετανική σκηνή.
